Adam Mickiewicz – 'Dziady’ część III
Konrad
Człowiek o niezwykłej wrażliwości i głębokim życiu wewnętrznym. Czuje istnienie świata metafizycznego i pragnie go poznać. Doświadcza stanów uniesienia, podczas których improwizuje, o czym wspomina się w scenie więziennej. Jest żarliwym czcicielem Marii Panny, co ostatecznie go zbawia. Jego podstawową cechą jest pycha, której symbolem staje się kruk. Pełnię osobowości Konrada poznajemy w Wielkiej Improwizacji, gdzie ukazuje kilka swoich twarzy: poety romantycznego, wieszcza narodowego i buntownika.
Cechy
– Wyjątkowa wrażliwość i bogate życie wewnętrzne
– Pragnienie poznania świata metafizycznego
– Pycha, której symbolem jest kruk
– Buntownik, porównujący się do Boga
– Miłość do narodu, pragnienie jego wyzwolenia
– Gotowość do poświęcenia wszystkiego dla ojczyzny
Rola w fabule
– Główny bohater dramatu
– Uosabia romantycznego poetę, zmagającego się z ograniczeniami świata
– Jego Wielka Improwizacja stanowi centralny punkt utworu
– Przeżywa wewnętrzną przemianę, od pychy do pokory
– Jego losy symbolizują walkę jednostki o wolność i sens istnienia
Ksiądz Piotr
Bernardyn, odważny patriota, który odwiedza więźniów i podnosi ich na duchu. Jest przeciwieństwem Konrada – jego najważniejszą cechą jest pokora, dzięki której ma moc egzorcysty. Pomaga Konradowi podnieść się z upadku, biorąc na siebie ciężar jego bluźnierstw. Ksiądz Piotr potrafi również przewidzieć przyszłość i odważnie przeciwstawić się władzy.
Cechy
– Pokora
– Odwaga
– Patriotyzm
– Moc egzorcysty
– Zdolność przewidywania przyszłości
– Opiekuńczość wobec więźniów
Rola w fabule
– Duchowy przewodnik i mentor
– Pomaga Konradowi odnaleźć drogę do zbawienia
– Reprezentuje wartości chrześcijańskie, takie jak pokora i miłosierdzie
– Jego postać kontrastuje z postacią Konrada, podkreślając znaczenie pokory w walce z złem
Młodzież uwięziona
Grupa młodych ludzi aresztowanych przez carską policję. Mickiewicz podkreśla ich niewinność i patriotyzm. Są gotowi poświęcić życie za ojczyznę. Ich losy ilustrują cierpienie Polaków pod zaborami.
Cechy
– Niewinność
– Patriotyzm
– Odwaga
– Gotowość do poświęceń
– Solidarność
Rola w fabule
– Symbolizują cierpienie narodu polskiego
– Ich losy ukazują okrucieństwo carskiej władzy
– Są przykładem bohaterstwa i poświęcenia dla ojczyzny
Senator Nowosilcow
Uosobienie zła, tyran i manipulator. Jest okrutny, bezlitosny i obłudny. Z drugiej strony pragnie uchodzić za kulturalnego i światowego człowieka. Jego postać reprezentuje represyjny system władzy.
Cechy
– Okrucieństwo
– Bezlitość
– Obłuda
– Pragnienie władzy
– Manipulacja ludźmi
Rola w fabule
– Antagonista, główny przeciwnik Konrada i młodzieży
– Symbolizuje carską władzę i jej represyjny charakter
– Jego działania ukazują cierpienie Polaków pod zaborami
– Jest odpowiedzialny za losy więźniów
Anioły
Postaci fantastyczne, duchy opiekuńcze czuwające nad Konradem. Modlą się za niego i proszą Boga o wybaczenie jego pychy i bluźnierstw. Są głosem dobra i miłosierdzia.
Cechy
– Opiekuńczość
– Miłosierdzie
– Wiara w Boga
– Pragnienie zbawienia Konrada
Rola w fabule
– Reprezentują boską opiekę i nadzieję na zbawienie
– Kontrastują z postaciami diabłów, ukazując walkę dobra ze złem
– Wspierają Konrada w jego wewnętrznej przemianie
Diabły
Postaci fantastyczne, złe duchy, które kuszą Konrada i podsycają jego pychę. Namawiają go do bluźnierstwa i próbują doprowadzić do jego potępienia. Są uosobieniem zła i destrukcyjnych sił.
Cechy
– Zło
– Kuszenie
– Podsycanie pychy
– Pragnienie zniszczenia Konrada
Rola w fabule
– Reprezentują siły zła, które walczą o duszę Konrada
– Ukazują wewnętrzne zmagania bohatera
– Ich obecność podkreśla dramatyzm Wielkiej Improwizacji
Doktor
Bohater epizodyczny, pochlebca Nowosilcowa. Jest typowym karierowiczem, który zmienia zdanie w zależności od sytuacji. Reprezentuje moralny upadek i oportunizm.
Cechy
– Pochlebstwo
– Oportunizm
– Brak zasad moralnych
– Karierowiczostwo
Rola w fabule
– Ukazuje zepsucie władzy i jej otoczenia
– Jego postać kontrastuje z postacią Księdza Piotra, podkreślając różnicę między moralnością a koniunkturalizmem
Ewa
Młoda dziewczyna o czystej i niewinnej duszy. Modli się za ojczyznę i cierpiących rodaków. Jest symbolem nadziei i wiary w lepszą przyszłość.
Cechy
– Niewinność
– Czystość
– Patriotyzm
– Wiara
– Nadzieja
Rola w fabule
– Reprezentuje niewinność i cierpienie narodu polskiego
– Jej modlitwa jest wyrazem nadziei na odzyskanie wolności
– Stanowi kontrast dla brutalności i okrucieństwa carskiej władzy
Rollison i jego Matka
Rollison to student aresztowany za udział w spisku, który zostaje brutalnie pobity i zamordowany przez władze. Jego matka, niewidoma wdowa, jest symbolem cierpienia matek polskich, których synowie zostali represjonowani przez zaborców.
Cechy
– Rollison: Patriotyzm, odwaga, męczeństwo
– Matka: Miłość macierzyńska, cierpienie, rozpacz
Rola w fabule
– Ukazują brutalność i bezwzględność carskiej władzy
– Ich losy wzbudzają współczucie i potępienie dla systemu represji
– Matka Rollisona jest przykładem niezłomnej miłości i determinacji w walce o sprawiedliwość