Molier – 'Skąpiec’
Harpagon
Paryski mieszczanin, wyjątkowo skąpy i chciwy, trudniący się lichwą. Jego głównym celem jest gromadzenie pieniędzy, a życie rodzinne schodzi na dalszy plan. Jest nieufny wobec wszystkich, nawet własnych dzieci.
Cechy
– Skąpstwo: Chorobliwa oszczędność i niechęć do wydawania pieniędzy.
– Chciwość: Pragnienie ciągłego pomnażania majątku, nawet kosztem innych.
– Nieufność: Podejrzliwość wobec wszystkich, nawet najbliższych.
– Egoizm: Stawianie własnych interesów ponad dobro rodziny.
Rola w fabule
– Główny bohater i antagonista.
– Jego skąpstwo jest źródłem konfliktów i komplikacji w całej sztuce.
– Jego postać ukazuje destrukcyjny wpływ chciwości na relacje międzyludzkie.
Kleant
Syn Harpagona, młody człowiek oskarżany przez ojca o rozrzutność. Zakochany w Mariannie, buntuje się przeciwko skąpstwu ojca i stara się być niezależny.
Cechy
– Szczodrość: Kontrastuje ze skąpstwem ojca.
– Miłość: Gotowość do poświęceń dla ukochanej.
– Niezależność: Pragnienie uwolnienia się spod władzy ojca.
– Bunt: Sprzeciw wobec niesprawiedliwości i skąpstwa.
Rola w fabule
– Reprezentuje młode pokolenie, które przeciwstawia się skostniałym wartościom.
– Jego konflikt z ojcem ukazuje starcie między tradycją a nowoczesnością.
– Jego miłość do Marianny dodaje wątek romantyczny do sztuki.
Eliza
Córka Harpagona, zakochana w Walerym. Chciałaby uciec spod władzy ojca, ale sama nie jest zbyt aktywna.
Cechy
– Uczuciowość: Wrażliwa i zdolna do miłości.
– Odwaga: Gotowość do przeciwstawienia się ojcu.
– Bierność: Oczekuje, że problemy rozwiąże za nią Walery.
– Lękliwość: Obawia się konsekwencji swoich działań.
Rola w fabule
– Symbolizuje kobiety uciskane przez patriarchalny system.
– Jej miłość do Walerego dodaje romantyzmu do sztuki.
– Jej bierność podkreśla trudności w walce o własne szczęście w społeczeństwie zdominowanym przez mężczyzn.
Walery
Zaginiony syn Anzelma i brat Marianny, zakochany w Elizie. Jest sprytny i zdeterminowany, stara się zdobyć przychylność Harpagona.
Cechy
– Spryt: Potrafi dostosować się do sytuacji i wykorzystać słabości Harpagona.
– Determinacja: Nieustępliwie dąży do celu, jakim jest poślubienie Elizy.
– Lojalność: Oddany swojej rodzinie i ukochanej.
– Inteligencja: Umiejętnie manipuluje Harpagonem.
Rola w fabule
– Wprowadza element intrygi i niepewności.
– Jego działania przyczyniają się do rozwiązania konfliktu.
– Ukazuje, że miłość i spryt mogą zwyciężyć nawet w obliczu skąpstwa i władzy.
Marianna
Córka Anzelma i siostra Walerego, zakochana w Kleancie. Nie chce poślubić Harpagona, ale nie potrafi sprzeciwić się matce.
Cechy
– Dobroć: Wrażliwa i opiekuńcza wobec matki.
– Piękno: Jej uroda jest podkreślana przez Kleanta.
– Uległość: Podporządkowuje się woli matki, mimo własnych uczuć.
– Konflikt wewnętrzny: Rozdarta między miłością a obowiązkiem.
Rola w fabule
– Jest obiektem westchnień Kleanta i Harpagona, co napędza akcję sztuki.
– Jej postać ukazuje trudną sytuację kobiet w społeczeństwie, które oczekuje od nich posłuszeństwa.
– Jej konflikt wewnętrzny dodaje dramatyzmu do utworu.
Anzelm
Ojciec Walerego i Marianny, hojny i zainteresowany dobrem rodziny. Stanowi przeciwwagę dla Harpagona.
Cechy
– Hojność: Chętnie dzieli się swoim majątkiem.
– Rodzinność: Stawia dobro bliskich ponad własne interesy.
– Sprawiedliwość: Dąży do rozwiązania konfliktu w sposób uczciwy.
– Roztropność: Jego decyzje są przemyślane i rozsądne.
Rola w fabule
– Wprowadza pozytywny wzorzec postępowania.
– Jego pojawienie się umożliwia rozwiązanie intrygi.
– Ukazuje, że istnieją wartości ważniejsze niż pieniądze.
Jakub
Kucharz i woźnica Harpagona, często zmuszany do wykonywania dodatkowych obowiązków. Sprytny i przebiegły, potrafi wykorzystać sytuację na swoją korzyść.
Cechy
– Lojalność (choć czasem ironiczna) wobec Harpagona
– Spryt i przebiegłość
– Zdolność do improwizacji
– Cierpliwość wobec skąpstwa Harpagona
– Umiejętność radzenia sobie w trudnych sytuacjach
Rola w fabule
– Ukazuje wpływ skąpstwa Harpagona na jego otoczenie.
– Dodaje komizmu poprzez swoje cięte riposty i umiejętność manipulowania sytuacją.
– Wspomaga Kleanta w jego staraniach o Mariannę.
– Jego postać ukazuje, że nawet osoby zależne od Harpagona potrafią znaleźć sposób na przetrwanie i osiągnięcie swoich celów.
Frozyna
Swatka, pomaga Harpagonowi w znalezieniu żony. Chciwa i interesowna, skupiona na własnym zysku.
Cechy
– Chciwość
– Interesowność
– Manipulacja
– Umiejętność przekonywania
– Brak skrupułów